تصویر برداری اتاق عمل C-arm

دستگاه سی آرم یک اسکنر تصویربرداری با اشعه ایکس است. نام این دستگاه از بازوی C شکل نشئت گرفته که به منبع اشعه ایکس و دتکتور آن متصل است. این دستگاه توانایی های رادیوگرافی داشته و همچنین برای تصویربرداری در حین عمل جراحی استفاده می گردد. این سیستم تصاویر ایکس ری را به صورت real time با رزلوشــن بسیا ربالا را تولید می کند.

 کاربرد سی آرم در اتاق عمل 

• در عمل های جراحی ارتوپدی (گذاشتن پیچ و پلاک، چک کردن محل صحیح قرار گرفتن پروتز)
•  در عمل های جراحی مغز و اعصاب ( گذاشتن پروتز در ستون فقرات و گردن)
•  در عمل های جراحی یورولوژی (در عمل های جراحی pcnl جهت دسترسی به محل سنگ)
•  کارگذاری پیس میکر قلبی
•  در موارد مفقود شدن گاز خط دار، ابزار جراحی و نیدل
•  در عمل جراحی خارج سازی جسم خارجی

این سیستم از یک ژنراتور(منبع اشعه ایکس) و یک تقویت کننده تصویر یا دتکتور فلت پنل تشکیل شده است. بازوی C شکل آن به سایر اجزای دستگاه متصل است و اجازه حرکت افقی، عمودی و همچنین در  اطراف محورها را می دهد. بنابراین اشعه ایکس از هر زاویه ای از بدن بیمار قابلیت عبور کردن را دارد.
ژنراتور، در تولید  اشعه ایکس کمک  می کند. تشدید کننده تصویر یا دتکتور، اشعه ایکس را به تصاویر مرئی بر مانیتور سی آرم تبدیل می کند. فیزیست ها جزئیات آناتومی بدن از جمله استخوان ها، مکان دقیق ایمپلنت ها را چک می کند.

  اجزا دستگاه سی آرم  

•  مانیتور جهت نمایش تصاویر

•  کی برد مانیتور جهت ثبت اطلاعات بیمار بر روی مانیتور

•  بازوی سی آرم

•  پدال پائی اکسپوز اشعه

•  کنترل دستی اکسپوز اشعه

•  اهرم های حرکت دادن بازوی دستگاه

•  کنترل پنل جهت چرخش تصاویر و تغییر مد اکسپوز اشعه

•  قفل مرکزی چرخها

•  تیوب تولید اشعه

یکی از نو آوری ها در تصاویر حاصل از این دستگاه، تولید تصاویر به صورت سه بعدی می باشد. با چرخش بازو اطراف بیمار چند صد تصویر دو بعدی گرفته مــی شود. این تصاویر دو بعدی برای تبدیل به سه بعدی وارد ســیستم پردازش تصــویر می شوند.پــس از آن این تصاویــر را می توان با تکنیک های مختلف نمایش داد.این تصاویر مانند تصاویر سی تی اسکن (CT Scan)  می باشند و کنتراست (Contrast) بسیار بالایی دارند. 

  نکات ایمنی در هنگام استفاده از دستگاه سی آرم  

شدت تابش: اولین نکته ای که در هنگام استفاده از این دستگاه باید رعایت شود میزان دوز تابش است. این دوز باید با انتخاب روش پرتودهی مناسب تا حد امکان کاهش یابد.

زمان تابش: مدت زمانی که بیمار در معرض اشعه قرار می گیرد نیز اهمیت بالایی دارد. انتخاب یک روش پرتودهی مناسب مثلا نوع تک پالس یا متناوب می تواند در زمان تابش به بیمار نیز تاثیرگذار باشد.

فاصله از مولد: هرچقدر فاصله بیمار از مولد اشعه ایکس بیشتر باشد در معرض خطر کمتری است. البته این فاصله نباید از حد استانداری نیز بیشتر شود چون امکان تصویر برداری مناسب وجود ندارد. معمولا برای این دستگاه فاصله ی 30 تا 40 سانتی متری از مولد پیشنهاد شده است. هم چنین بیمار باید تا حد امکان به تشدید کننده تصویر نزدیک باشد.

اپراتور: افرادی که عمل تصویربرداری را انجام می دهند باید در این زمینه آموزش داده شوند. این افراد در هنگام تصویربرداری باید فاصله ی حدود 35 سانتی متری یا بیشتر از بیمار داشته باشند و ترجیحا در سمت تشدیدکننده تصویر بایستند زیرا در این صورت در مقابل اشعه های نشتی از مولد پرتو ایکس ایمن می شوند.

حفاظ: استفاده از حفاظ های سربی مخصوص از جمله عینک سربی، پیشبند های سربی و… می تواند جذب اشعه توسط بدن را کاهش دهد.

تحلیل عکس های رادیوگرافی قبلی: قبل از انجام این آزمایش بهتر است تصاویر رادیوگرافی قبلی بیمار به دقت بررسی شود. این کار می تواند در کاهش دفعات تصویربرداری بسیار موثر باشد.